The Phoenix

Verse Indeterminate Saxon

Hæbbe ic gefrugnen þætte is feor heonan
eastdælum on æþelast londa,
firum gefræge. Nis se foldan sceat
ofer middangeard mongum gefere

5

folcagendra, ac he afyrred is
þurh meotudes meaht manfremmendum.
Wlitig is se wong eall, wynnum geblissad
mid þam fægrestum foldan stencum.
ænlic is þæt iglond, æþele se wyrhta,

10

modig, meahtum spedig, se þa moldan gesette.
ðær bið oft open eadgum togeanes
onhliden hleoþra wyn, heofonrices duru.
þæt is wynsum wong, wealdas grene,
rume under roderum. Ne mæg þær ren ne snaw,

15

ne forstes fnæst, ne fyres blæst,
ne hægles hryre, ne hrimes dryre,
ne sunnan hætu, ne sincaldu,
ne wearm weder, ne winterscur
wihte gewyrdan, ac se wong seomað

20

eadig ond onsund. Is þæt æþele lond
blostmum geblowen. Beorgas þær ne muntas
steape ne stondað, ne stanclifu
heah hlifiað, swa her mid us,
ne dene ne dalu ne dunscrafu,

25

hlæwas ne hlincas, ne þær hleonað oo
unsmeþes wiht, ac se æþela feld
wridað under wolcnum, wynnum geblowen.
Is þæt torhte lond twelfum herra,
folde fæðmrimes, swa us gefreogum gleawe

30

witgan þurh wisdom on gewritum cyþað,
þonne ænig þara beorga þe her beorhte mid us
hea hlifiað under heofontunglum.
Smylte is se sigewong; sunbearo lixeð,
wuduholt wynlic. Wæstmas ne dreosað,

35

beorhte blede, ac þa beamas a
grene stondað, swa him god bibead.
Wintres ond sumeres wudu bið gelice
bledum gehongen; næfre brosniað
leaf under lyfte, ne him lig sceþeð

40

æfre to ealdre, ærþon edwenden
worulde geweorðe. Swa iu wætres þrym
ealne middangeard mereflod þeahte,
eorþan ymbhwyrft, þa se æþela wong,
æghwæs onsund, wið yðfare

45

gehealden stod hreora wæga,
eadig, unwemme, þurh est godes;
bideð swa geblowen oð bæles cyme,
dryhtnes domes, þonne deaðræced,
hæleþa heolstorcofan, onhliden weorþað.

50

Nis þær on þam londe laðgeniðla,
ne wop ne wracu, weatacen nan,
yldu ne yrmðu ne se enga deað,
ne lifes lyre, ne laþes cyme,
ne synn ne sacu ne sarwracu,

55

ne wædle gewin, ne welan onsyn,
ne sorg ne slæp ne swar leger,
ne wintergeweorp, ne wedra gebregd,
hreoh under heofonum, ne se hearda forst,
caldum cylegicelum, cnyseð ænigne.

60

þær ne hægl ne hrim hreosað to foldan,
ne windig wolcen, ne þær wæter fealleþ,
lyfte gebysgad, ac þær lagustreamas,
wundrum wrætlice, wyllan onspringað
fægrum flodwylmum. Foldan leccaþ

65

wæter wynsumu of þæs wuda midle;
þa monþa gehwam of þære moldan tyrf
brimcald brecað, bearo ealne geondfarað,
þragum þrymlice. Is þæt þeodnes gebod,
þætte twelf siþum þæt tirfæste

70

lond geondlace lagufloda wynn.
Sindon þa bearwas bledum gehongne,
wlitigum wæstmum, þær no waniað o,
halge under heofonum, holtes frætwe.
Ne feallað þær on foldan fealwe blostman,

75

wudubeama wlite, ac þær wrætlice
on þam treowum symle telgan gehladene,
ofett edniwe, in ealle tid
on þam græswonge grene stondaþ,
gehroden hyhtlice haliges meahtum,

80

beorhtast bearwa. No gebrocen weorþeð
holt on hiwe, þær se halga stenc
wunaþ geond wynlond; þæt onwended ne bið
æfre to ealdre, ærþon endige
frod fyrngeweorc se hit on frymþe gescop.

85

ðone wudu weardaþ wundrum fæger
fugel feþrum strong, se is fenix haten.
þær se anhaga eard bihealdeþ,
deormod drohtað; næfre him deaþ sceþeð
on þam willwonge, þenden woruld stondeþ.

90

Se sceal þære sunnan sið behealdan
ond ongean cuman godes condelle,
glædum gimme, georne bewitigan,
hwonne up cyme æþelast tungla
ofer yðmere estan lixan,

95

fæder fyrngeweorc frætwum blican,
torht tacen godes. Tungol beoþ ahyded,
gewiten under waþeman westdælas on,
bideglad on dægred, ond seo deorce niht
won gewiteð; þonne waþum strong

100

fugel feþrum wlonc on firgenstream
under lyft, ofer lagu locað georne,
hwonne up cyme eastan glidan
ofer sidne sæ swegles leoma.
Swa se æþela fugel æt þam æspringe

105

wlitigfæst wunað wyllestreamas,
þær se tireadga twelf siþum hine
bibaþað in þam burnan ær þæs beacnes cyme,
sweglcondelle, ond symle swa oft
of þam wilsuman wyllgespryngum

110

brimcald beorgeð æt baða gehwylcum.
Siþþan hine sylfne æfter sundplegan
heahmod hefeð on heanne beam,
þonan yþast mæg on eastwegum
sið bihealdan, hwonne swegles tapur

115

ofer holmþræce hædre blice,
leohtes leoma. Lond beoð gefrætwad,
woruld gewlitegad, siþþan wuldres gim
ofer geofones gong grund gescineþ
geond middangeard, mærost tungla.

120

Sona swa seo sunne sealte streamas
hea oferhlifað, swa se haswa fugel
beorht of þæs bearwes beame gewiteð,
fareð feþrum snell flyhte on lyfte,
swinsað ond singeð swegle togeanes.

125

ðonne bið swa fæger fugles gebæru,
onbryrded breostsefa, blissum hremig;
wrixleð woðcræfte wundorlicor
beorhtan reorde, þonne æfre byre monnes
hyrde under heofonum, siþþan heahcyning,

130

wuldres wyrhta, woruld staþelode,
heofon ond eorþan. Biþ þæs hleoðres sweg
eallum songcræftum swetra ond wlitigra
ond wynsumra wrenca gehwylcum.
Ne magon þam breahtme byman ne hornas,

135

ne hearpan hlyn, ne hæleþa stefn
ænges on eorþan, ne organan,
sweghleoþres geswin, ne swanes feðre,
ne ænig þara dreama þe dryhten gescop
gumum to gliwe in þas geomran woruld.

140

Singeð swa ond swinsað sælum geblissad,
oþþæt seo sunne on suðrodor
sæged weorþeð. þonne swiað he
ond hlyst gefeð, heafde onbrygdeð,
þrist, þonces gleaw, ond þriwa ascæceð

145

feþre flyhthwate; fugol bið geswiged.
Symle he twelf siþum tida gemearcað
dæges ond nihtes. Swa gedemed is
bearwes bigengan, þæt he þær brucan mot
wonges mid willum, ond welan neotan,

150

lifes ond lissa, londes frætwa,
oþþæt he þusende þisses lifes,
wudubearwes weard, wintra gebideþ.
ðonne bið gehefgad haswigfeðra,
gomol, gearum frod, grene eorðan

155

aflyhð, fugla wyn, foldan geblowene,
ond þonne geseceð side rice
middangeardes, þær no men bugað
eard ond eþel. þær he ealdordom
onfehð foremihtig ofer fugla cynn,

160

geþungen on þeode, ond þrage mid him
westen weardað. þonne waþum strong
west gewiteð wintrum gebysgad
fleogan feþrum snel. Fuglas þringað
utan ymbe æþelne; æghwylc wille

165

wesan þegn ond þeow þeodne mærum,
oþþæt hy gesecað Syrwara lond
corðra mæste. Him se clæna þær
oðscufeð scearplice, þæt he in scade weardað,
on wudubearwe, weste stowe,

170

biholene ond bihydde hæleþa monegum.
ðær he heanne beam on holtwuda
wunað ond weardað, wyrtum fæstne
under heofunhrofe, þone hatað men
Fenix on foldan, of þæs fugles noman.

175

Hafað þam treowe forgiefen tirmeahtig cyning,
meotud moncynnes, mine gefræge,
þæt se ana is ealra beama
on eorðwege uplædendra
beorhtast geblowen; ne mæg him bitres wiht

180

scyldum sceððan, ac gescylded a
wunað ungewyrded, þenden woruld stondeð.
ðonne wind ligeð, weder bið fæger,
hluttor heofones gim halig scineð,
beoð wolcen towegen, wætra þryþe

185

stille stondað, biþ storma gehwylc
aswefed under swegle, suþan bliceð
wedercondel wearm, weorodum lyhteð,
ðonne on þam telgum timbran onginneð,
nest gearwian. Bið him neod micel

190

þæt he þa yldu ofestum mote
þurh gewittes wylm wendan to life,
feorg geong onfon. þonne feor ond neah
þa swetestan somnað ond gædrað
wyrta wynsume ond wudubleda

195

to þam eardstede, æþelstenca gehwone,
wyrta wynsumra, þe wuldorcyning,
fæder frymða gehwæs, ofer foldan gescop
to indryhtum ælda cynne,
swetes under swegle. þær he sylf biereð

200

in þæt treow innan torhte frætwe;
þær se wilda fugel in þam westenne
ofer heanne beam hus getimbreð,
wlitig ond wynsum, ond gewicað þær
sylf in þam solere, ond ymbseteð utan

205

in þam leafsceade lic ond feþre
on healfa gehware halgum stencum
ond þam æþelestum eorþan bledum.
Siteð siþes fus. þonne swegles gim
on sumeres tid, sunne hatost,

210

ofer sceadu scineð ond gesceapu dreogeð,
woruld geondwliteð, þonne weorðeð his
hus onhæted þurh hador swegl.
Wyrta wearmiað, willsele stymeð
swetum swæccum, þonne on swole byrneð

215

þurh fyres feng fugel mid neste.
Bæl bið onæled. þonne brond þeceð
heorodreorges hus, hreoh onetteð,
fealo lig feormað ond fenix byrneð,
fyrngearum frod. þonne fyr þigeð

220

lænne lichoman; lif bið on siðe,
fæges feorhhord, þonne flæsc ond ban
adleg æleð. Hwæþre him eft cymeð
æfter fyrstmearce feorh edniwe,
siþþan þa yslan eft onginnað

225

æfter ligþræce lucan togædre,
geclungne to cleowenne. þonne clæne bið
beorhtast nesta, bæle forgrunden
heaþorofes hof; hra bið acolad,
banfæt gebrocen, ond se bryne sweþrað.

230

þonne of þam ade æples gelicnes
on þære ascan bið eft gemeted,
of þam weaxeð wyrm, wundrum fæger,
swylce he of ægerum ut alæde,
scir of scylle. þonne on sceade weaxeð,

235

þæt he ærest bið swylce earnes brid,
fæger fugeltimber; ðonne furþor gin
wridað on wynnum, þæt he bið wæstmum gelic
ealdum earne, and æfter þon
feþrum gefrætwad, swylc he æt frymðe wæs,

240

beorht geblowen. þonne bræd weorþeð
eal edniwe eft acenned,
synnum asundrad, sumes onlice
swa mon to ondleofne eorðan wæstmas
on hærfeste ham gelædeð,

245

wiste wynsume, ær wintres cyme,
on rypes timan, þy læs hi renes scur
awyrde under wolcnum; þær hi wraðe metað,
fodorþege gefean, þonne forst ond snaw
mid ofermægne eorþan þeccað

250

wintergewædum. Of þam wæstmum sceal
eorla eadwela eft alædan
þurh cornes gecynd, þe ær clæne bið
sæd onsawen. þonne sunnan glæm
on lenctenne, lifes tacen,

255

weceð woruldgestreon, þæt þa wæstmas beoð
þurh agne gecynd eft acende,
foldan frætwe. Swa se fugel weorþeð,
gomel æfter gearum, geong edniwe,
flæsce bifongen. No he foddor þigeð,

260

mete on moldan, nemne meledeawes
dæl gebyrge, se dreoseð oft
æt middre nihte; bi þon se modga his
feorh afedeð, oþþæt fyrngesetu,
agenne eard, eft geseceð.

265

þonne bið aweaxen wyrtum in gemonge
fugel feþrum deal; feorh bið niwe,
geong, geofona ful, þonne he of greote his
lic leoþucræftig, þæt ær lig fornom,
somnað, swoles lafe, searwum gegædrað

270

ban gebrosnad, æfter bælþræce,
ond þonne gebringeð ban ond yslan,
ades lafe, eft ætsomne,
ond þonne þæt wælreaf wyrtum biteldeð,
fægre gefrætwed. ðonne afysed bið

275

agenne eard eft to secan.
þonne fotum ymbfehð fyres lafe,
clam biclyppeð, ond his cyþþu eft,
sunbeorht gesetu, seceð on wynnum,
eadig eþellond. Eall bið geniwad

280

feorh ond feþerhoma, swa he æt frymþe wæs,
þa hine ærest god on þone æþelan wong
sigorfæst sette. He his sylfes þær
ban gebringeð, þa ær brondes wylm
on beorhstede bæle forþylmde,

285

ascan to eacan. þonne eal geador
bebyrgeð beaducræftig ban ond yslan
on þam ealonde. Bið him edniwe
þære sunnan segn, þonne swegles leoht,
gimma gladost, ofer garsecg up,

290

æþeltungla wyn, eastan lixeð.
Is se fugel fæger forweard hiwe,
bleobrygdum fag ymb þa breost foran.
Is him þæt heafod hindan grene,
wrætlice wrixled, wurman geblonden.

295

þonne is se finta fægre gedæled,
sum brun, sum basu, sum blacum splottum
searolice beseted. Sindon þa fiþru
hwit hindanweard, ond se hals grene
nioþoweard ond ufeweard, ond þæt nebb lixeð

300

swa glæs oþþe gim, geaflas scyne
innan ond utan. Is seo eaggebyrd
stearc ond hiwe stane gelicast,
gladum gimme, þonne in goldfate
smiþa orþoncum biseted weorþeð.

305

Is ymb þone sweoran, swylce sunnan hring,
beaga beorhtast brogden feðrum.
Wrætlic is seo womb neoþan, wundrum fæger,
scir ond scyne. Is se scyld ufan
frætwum gefeged ofer þæs fugles bæc.

310

Sindon þa scancan scyllum biweaxen,
fealwe fotas. Se fugel is on hiwe
æghwæs ænlic, onlicost pean,
wynnum geweaxen, þæs gewritu secgað.
Nis he hinderweard, ne hygegælsa,

315

swar ne swongor, swa sume fuglas,
þa þe late þurh lyft lacað fiþrum,
ac he is snel ond swift ond swiþe leoht,
wlitig ond wynsum, wuldre gemearcad.
Ece is se æþeling se þe him þæt ead gefeð!

320

þonne he gewiteð wongas secan,
his ealdne eard, of þisse eþeltyrf.
Swa se fugel fleogeð, folcum oðeaweð
mongum monna geond middangeard,
þonne somniað suþan ond norþan,

325

eastan ond westan, eoredciestum,
farað feorran ond nean folca þryþum
þær hi sceawiaþ scyppendes giefe
fægre on þam fugle, swa him æt fruman sette
sigora soðcyning sellicran gecynd,

330

frætwe fægerran ofer fugla cyn.
ðonne wundriað weras ofer eorþan
wlite ond wæstma, ond gewritum cyþað,
mundum mearciað on marmstane,
hwonne se dæg ond seo tid dryhtum geeawe

335

frætwe flyhthwates. ðonne fugla cynn
on healfa gehwone heapum þringað,
sigað sidwegum, songe lofiað,
mærað modigne meaglum reordum,
ond swa þone halgan hringe beteldað

340

flyhte on lyfte; fenix biþ on middum,
þreatum biþrungen. þeoda wlitað,
wundrum wafiað, hu seo wilgedryht
wildne weorþiað, worn æfter oþrum,
cræftum cyþað ond for cyning mærað

345

leofne leodfruman, lædað mid wynnum
æþelne to earde, oþþæt se anhoga
oðfleogeð, feþrum snel, þæt him gefylgan ne mæg
drymendra gedryht, þonne duguða wyn
of þisse eorþan tyrf eþel seceð.

350

Swa se gesæliga æfter swylthwile
his ealdcyðþe eft geneosað,
fægre foldan. Fugelas cyrrað
from þam guðfrecan geomormode
eft to earde. þonne se æþeling bið

355

giong in geardum. God ana wat,
cyning ælmihtig, hu his gecynde bið,
wifhades þe weres; þæt ne wat ænig
monna cynnes, butan meotod ana,
hu þa wisan sind wundorlice,

360

fæger fyrngesceap, ymb þæs fugles gebyrd.
þær se eadga mot eardes neotan,
wyllestreama wuduholtum in,
wunian in wonge, oþþæt wintra bið
þusend urnen. þonne him weorþeð

365

ende lifes; hine ad þeceð
þurh æledfyr. Hwæþre eft cymeð
aweaht wrætlice wundrum to life.
Forþon he drusende deað ne bisorgað,
sare swyltcwale, þe him symle wat

370

æfter ligþræce lif edniwe,
feorh æfter fylle, þonne fromlice
þurh briddes had gebreadad weorðeð
eft of ascan, edgeong weseð
under swegles hleo. Bið him self gehwæðer

375

sunu ond swæs fæder, ond symle eac
eft yrfeweard ealdre lafe.
Forgeaf him se meahta moncynnes fruma
þæt he swa wrætlice weorþan sceolde
eft þæt ilce þæt he ær þon wæs,

380

feþrum bifongen, þeah hine fyr nime.
Swa þæt ece lif eadigra gehwylc
æfter sarwræce sylf geceoseð
þurh deorcne deað, þæt he dryhtnes mot
æfter geardagum geofona neotan

385

on sindreamum, ond siþþan a
wunian in wuldre weorca to leane.
þisses fugles gecynd fela gelices
bi þam gecornum Cristes þegnum
beacnað in burgum, hu hi beorhtne gefean

390

þurh fæder fultum on þas frecnan tid
healdaþ under heofonum, ond him heanne blæd
in þam uplican eðle gestrynaþ.
Habbaþ we geascad þæt se ælmihtiga
worhte wer ond wif þurh his wundra sped,

395

ond hi þa gesette on þone selestan
foldan sceata, þone fira bearn
nemnað neorxnawong, þær him nænges wæs
eades onsyn, þenden eces word,
halges hleoþorcwide, healdan woldan

400

on þam niwan gefean. þær him niþ gescod,
ealdfeondes æfest, se him æt gebead,
beames blede, þæt hi bu þegun
æppel unrædum ofer est godes,
byrgdon forbodene. þær him bitter wearð

405

yrmþu æfter æte ond hyra eaferum swa,
sarlic symbel sunum ond dohtrum.
Wurdon teonlice toþas idge
ageald æfter gylte. Hæfdon godes yrre,
bittre bealosorge. þæs þa byre siþþan

410

gyrne onguldon, þe hi þæt gyfl þegun
ofer eces word. Forþon hy eðles wyn
geomormode ofgiefan sceoldon
þurh nædran niþ, þa heo nearwe biswac
yldran usse in ærdagum

415

þurh fæcne ferð, þæt hi feor þonan
in þas deaðdene drohtað sohton,
sorgfulran gesetu. Him wearð selle lif
heolstre bihyded, ond se halga wong
þurh feondes searo fæste bityned

420

wintra mengu, oþþæt wuldorcyning
þurh his hidercyme halgum togeanes,
moncynnes gefea, meþra frefrend,
ond se anga hyht, eft ontynde.
Is þon gelicast, þæs þe us leorneras

425

wordum secgað, ond writu cyþað,
þisses fugles gefær, þonne frod ofgiefeð
eard ond eþel, ond geealdad bið.
Gewiteð werigmod, wintrum gebysgad,
þær he holtes hleo heah gemeteð,

430

in þam he getimbreð tanum ond wyrtum
þam æþelestum eardwic niwe,
nest on bearwe. Bið him neod micel
þæt he feorhgeong eft onfon mote
þurh liges blæst lif æfter deaþe,

435

edgeong wesan, ond his ealdcyðþu,
sunbeorht gesetu, secan mote
æfter fyrbaðe. Swa ða foregengan,
yldran usse, anforleton
þone wlitigan wong ond wuldres setl,

440

leoflic on laste, tugon longne sið
in hearmra hond, þær him hettende,
earme aglæcan, oft gescodan.
Wæron hwæþre monge, þa þe meotude wel
gehyrdun under heofonum halgum ðeawum,

445

dædum domlicum, þæt him dryhten wearð,
heofona heahcyning, hold on mode.
ðæt is se hea beam in þam halge nu
wic weardiað, þær him wihte ne mæg
ealdfeonda nan atre sceþþan,

450

facnes tacne, on þas frecnan tid.
þær him nest wyrceð wið niþa gehwam
dædum domlicum dryhtnes cempa,
þonne he ælmessan earmum dæleð,
dugeþa leasum, ond him dryhten gecygð,

455

fæder on fultum, forð onetteð,
lænan lifes leahtras dwæsceþ,
mirce mandæde, healdeð meotudes æ
beald in breostum, ond gebedu seceð
clænum gehygdum, ond his cneo bigeð

460

æþele to eorþan, flyhð yfla gehwylc,
grimme gieltas, for godes egsan,
glædmod gyrneð þæt he godra mæst
dæda gefremme; þam biþ dryhten scyld
in siþa gehwane, sigora waldend,

465

weoruda wilgiefa. þis þa wyrta sind,
wæstma blede, þa se wilda fugel
somnað under swegle side ond wide
to his wicstowe, þær he wundrum fæst
wið niþa gehwam nest gewyrceð.

470

Swa nu in þam wicum willan fremmað
mode ond mægne meotudes cempan,
mærða tilgað; þæs him meorde wile
ece ælmihtig eadge forgildan.
Beoð him of þam wyrtum wic gestaþelad

475

in wuldres byrig weorca to leane,
þæs þe hi geheoldan halge lare
hate æt heortan, hige weallende
dæges ond nihtes dryhten lufiað,
leohte geleafan leofne ceosað

480

ofer woruldwelan; ne biþ him wynne hyht
þæt hy þis læne lif long gewunien.
þus eadig eorl ecan dreames,
heofona hames mid heahcyning
earnað on elne, oþþæt ende cymeð

485

dogorrimes, þonne deað nimeð,
wiga wælgifre, wæpnum geþryþed,
ealdor anra gehwæs, ond in eorþan fæðm
snude sendeð sawlum binumene
læne lichoman, þær hi longe beoð

490

oð fyres cyme foldan biþeahte.
ðonne monge beoð on gemot læded
fyra cynnes; wile fæder engla,
sigora soðcyning, seonoþ gehegan,
duguða dryhten, deman mid ryhte.

495

þonne æriste ealle gefremmaþ
men on moldan, swa se mihtiga cyning
beodeð, brego engla, byman stefne
ofer sidne grund, sawla nergend.
Bið se deorca deað dryhtnes meahtum

500

eadgum geendad. æðele hweorfað,
þreatum þringað, þonne þeos woruld,
scyldwyrcende, in scome byrneð,
ade onæled. Weorþeð anra gehwylc
forht on ferþþe, þonne fyr briceð

505

læne londwelan, lig eal þigeð
eorðan æhtgestreon, æpplede gold
gifre forgripeð, grædig swelgeð
londes frætwe. þonne on leoht cymeð
ældum þisses in þa openan tid

510

fæger ond gefealic fugles tacen,
þonne anwald eal up astelleð
of byrgenum, ban gegædrað,
leomu lic somod, ond lifes gæst,
fore Cristes cneo. Cyning þrymlice

515

of his heahsetle halgum scineð,
wlitig wuldres gim. Wel biþ þam þe mot
in þa geomran tid gode lician.
ðær þa lichoman, leahtra clæne,
gongað glædmode, gæstas hweorfað

520

in banfatu, þonne bryne stigeð
heah to heofonum. Hat bið monegum
egeslic æled, þonne anra gehwylc,
soðfæst ge synnig, sawel mid lice,
from moldgrafum seceð meotudes dom,

525

forhtafæred. Fyr bið on tihte,
æleð uncyste. þær þa eadgan beoð
æfter wræchwile weorcum bifongen,
agnum dædum. þæt þa æþelan sind
wyrta wynsume, mid þam se wilda fugel

530

his sylfes nest biseteð utan,
þæt hit færinga fyre byrneð,
forsweleð under sunnan, ond he sylfa mid,
ond þonne æfter lige lif eft onfehð
edniwinga. Swa bið anra gehwylc

535

flæsce bifongen fira cynnes,
ænlic ond edgeong, se þe his agnum her
willum gewyrceð þæt him wuldorcyning
meahtig æt þam mæþle milde geweorþeð.
þonne hleoþriað halge gæstas,

540

sawla soðfæste, song ahebbað,
clæne ond gecorene, hergað cyninges þrym,
stefn æfter stefne, stigað to wuldre
wlitige gewyrtad mid hyra weldædum.
Beoð þonne amerede monna gæstas,

545

beorhte abywde þurh bryne fyres.
Ne wene þæs ænig ælda cynnes
þæt ic lygewordum leoð somnige,
write woðcræfte. Gehyrað witedom
Iobes gieddinga. þurh gæstes blæd

550

breostum onbryrded, beald reordade,
wuldre geweorðad; he þæt word gecwæð:
"Ic þæt ne forhycge heortan geþoncum,
þæt ic in minum neste neobed ceose,
hæle hrawerig, gewite hean þonan

555

on longne sið, lame bitolden,
geomor gudæda, in greotes fæðm,
ond þonne æfter deaþe þurh dryhtnes giefe
swa se fugel fenix feorh edniwe
æfter æriste agan mote,

560

dreamas mid dryhten, þær seo deore scolu
leofne lofiað. Ic þæs lifes ne mæg
æfre to ealdre ende gebidan,
leohtes ond lissa. þeah min lic scyle
on moldærne molsnad weorþan

565

wyrmum to willan, swa þeah weoruda god
æfter swylthwile sawle alyseð
ond in wuldor aweceð. Me þæs wen næfre
forbirsteð in breostum, ðe ic in brego engla
forðweardne gefean fæste hæbbe."

570

ðus frod guma on fyrndagum
gieddade gleawmod, godes spelboda,
ymb his æriste in ece lif,
þæt we þy geornor ongietan meahten
tirfæst tacen þæt se torhta fugel

575

þurh bryne beacnað. Bana lafe,
ascan ond yslan, ealle gesomnað
æfter ligbryne, lædeþ siþþan
fugel on fotum to frean geardum,
sunnan togeanes. þær hi siþþan forð

580

wuniað wintra fela, wæstmum geniwad,
ealles edgiong, þær ænig ne mæg
in þam leodscype læþþum hwopan.
Swa nu æfter deaðe þurh dryhtnes miht
somod siþiaþ sawla mid lice,

585

fægre gefrætwed, fugle gelicast,
in eadwelum æþelum stencum,
þær seo soþfæste sunne lihteð
wlitig ofer weoredum in wuldres byrig.
ðonne soðfæstum sawlum scineð

590

heah ofer hrofas hælende Crist.
Him folgiað fuglas scyne,
beorhte gebredade, blissum hremige,
in þam gladan ham, gæstas gecorene,
ece to ealdre. þær him yfle ne mæg

595

fah feond gemah facne sceþþan,
ac þær lifgað a leohte werede,
swa se fugel fenix, in freoþu dryhtnes,
wlitige in wuldre. Weorc anra gehwæs
beorhte bliceð in þam bliþan ham

600

fore onsyne ecan dryhtnes,
symle in sibbe, sunnan gelice.
þær se beorhta beag, brogden wundrum
eorcnanstanum, eadigra gehwam
hlifað ofer heafde. Heafelan lixað,

605

þrymme biþeahte. ðeodnes cynegold
soðfæstra gehwone sellic glengeð
leohte in life, þær se longa gefea,
ece ond edgeong, æfre ne sweþrað,
ac hy in wlite wuniað, wuldre bitolden

610

fægrum frætwum, mid fæder engla.
Ne bið him on þam wicum wiht to sorge,
wroht ne weþel ne gewindagas,
hungor se hata ne se hearda þurst,
yrmþu ne yldo. Him se æþela cyning

615

forgifeð goda gehwylc. þær gæsta gedryht
hælend hergað ond heofoncyninges
meahte mærsiað, singað metude lof.
Swinsað sibgedryht swega mæste
hædre ymb þæt halge heahseld godes,

620

bliþe bletsiað bregu selestan
eadge mid englum, efenhleoþre þus:
"Sib si þe, soð god, ond snyttrucræft,
ond þe þonc sy þrymsittendum
geongra gyfena, goda gehwylces.

625

Micel, unmæte mægnes strengðu,
heah ond halig! Heofonas sindon
fægre gefylled, fæder ælmihtig,
ealra þrymma þrym, þines wuldres,
uppe mid englum ond on eorðan somod.

630

Gefreoþa usic, frymþa scyppend! þu eart fæder ælmihtig
in heannesse, heofuna waldend."
ðus reordiað ryhtfremmende,
manes amerede, in þære mæran byrig;
cyneþrym cyþað, caseres lof

635

singað on swegle soðfæstra gedryht,
þam anum is ece weorðmynd
forð butan ende. Næs his frymð æfre,
eades ongyn. þeah he on eorþan her
þurh cildes had cenned wære

640

in middangeard, hwæþre his meahta sped
heah ofer heofonum halig wunade,
dom unbryce. þeah he deaþes cwealm
on rode treow ræfnan sceolde,
þearlic wite, he þy þriddan dæge

645

æfter lices hryre lif eft onfeng
þurh fæder fultum. Swa fenix beacnað,
geong in geardum, godbearnes meaht,
þonne he of ascan eft onwæcneð
in lifes lif, leomum geþungen.

650

Swa se hælend us helpe gefremede
þurh his lices gedal, lif butan ende,
swa se fugel swetum his fiþru tu
ond wynsumum wyrtum gefylleð,
fægrum foldwæstmum, þonne afysed bið.

655

þæt sindon þa word, swa us gewritu secgað,
hleoþor haligra, þe him to heofonum bið,
to þam mildan gode, mod afysed
in dreama dream, þær hi dryhtne to giefe
worda ond weorca wynsumne stenc

660

in þa mæran gesceaft meotude bringað,
in þæt leohte lif. Sy him lof symle
þurh woruld worulda, ond wuldres blæd,
ar ond onwald, in þam uplican
rodera rice. He is on ryht cyning

665

middangeardes ond mægenþrymmes,
wuldre biwunden in þære wlitigan byrig.
Hafað us alyfed lucis auctor
þæt we motun her merueri,
goddædum begietan gaudia in celo,

670

þær we motun maxima regna
secan ond gesittan sedibus altis,
lifgan in lisse lucis et pacis,
agan eardinga almæ letitie,
brucan blæddaga, blandem et mitem

675

geseon sigora frean sine fine,
ond him lof singan laude perenne,
eadge mid englum. Alleluia.